poniedziałek, 12 listopada 2012

Polska Szkoła Plakatu (Polish School of Posters)

Przeglądając ostatnio zbiór przeróżnych plakatów filmowych, trafiłam przypadkiem na niesamowite afisze będące dziełem polskich artystów. Temat mnie zaciekawił. Zaczęłam więc szukać więcej informacji na temat "polskiej szkoły plakatu". Swoją prostotą, a zarazem pełne sarkazmu afisze cieszą się do tej pory niezwykłą popularnością nie tylko w Polsce, ale głównie na Zachodzie.
Reviewing recent collection of various movie posters, I found an amazing coincidence posters being the work of Polish artists. Topic got interested me. So I began to look for more information about the "Polish school of Poster." Its simplicity, yet full of sarcastic posters enjoying so far very popular not only in Poland, but mostly in the West.

Andrzej Pagowski, Czułe słówka (Terms of Endearment), 1985.
Wszystko zaczęło się na przełomie XIX/XX w. Artyści "Młodej Polski" zainspirowani pracami Julesa Jules Chéret'a i Hénri Toulouse-Lautrec'a zaczęli uprawiać tę formę sztuki. Plakaty odzwierciedlały żywe zainteresowanie sztuką stosowaną, szczególnie sztuką ludową.
It all started at the turn of the nineteenth / twentieth century. Artists "Young Polish" inspired by the works of Jules Jules Chéret'a and Henri Toulouse-Lautrec began to also enjoy this form of art. Posters reflected lively interest applied art, especially folk art.
Po odzyskaniu niepodległości ,centrum sztuki plakatowej przeniosło się z Krakowa do Warszawy dzięki Tadeuszowi Gronowskiego i Edmundowi Bartłomiejczykowi. Gronowski, używając opracowaną przez siebie technikę rozpylania farby, stworzył wybitne plakaty w stylu Art Deco. To jego plakat "Radion Sam Pierze", z czarnym kotem, który wyskakuje biały z proszku do prania, zdobył nagrodę na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu 1925 r. Reprodukowany w Wielkiej Encyklopedii Brockhausa w 1933 r., został uznany za jeden z wielkich plakatów pierwszej ćwierci XX w.
After independence poster art center moved from Krakow to Warsaw thanks to Tadeusz Gronowski and Edmund Bartłomiejczyk. Gronowski, using technology developed for spray paint, created outstanding posters in the style of Art Deco. It's his poster "Radiom Sam Pierze", a black cat that pops up white with washing powder, won an award at the International Exhibition of Decorative Arts in Paris, 1925, reproduced in the Brockhaus Encyclopedia in 1933, was considered one of the great posters first quarter of the twentieth century.
Tadeusz Gronowski: Radion sam pierze, 1925
Po wojnie, komuniści wykorzystywali plakaty do nawoływania do odbudowy, jak i również do politycznej propagandy. Ludność jednak pragnęła czegoś więcej niż sloganu. Projektanci afiszów stanęli przed nie lada zadaniem. Z jednej strony, musieli zaspokoić wymagania władz. Z drugiej zaś - spełnić krytycznie oczekiwania nieposkromionego narodu. Pomimo śmierci wielu zasłużonych polskich artystów podczas wojny, ci, którzy przeżyli (Tadeusz Gronowski, Tadeusz Trepkowski, Eryk Lipiński czy Henryk Tomaszewski) zdołali na nowo rozniecić zdolność twórczą charakteryzującą przedwojenne pokolenie artystów.
After the war, the Communists used the posters to call for reconstruction, as well as to political propaganda. The population, however, wanted something more than slogan. Designers posters faced quite a task. On the one hand, to meet the requirements of the authorities. On the other hand - to meet critical needs indomitable nation. Despite the death of many eminent Polish artists during the war, those who survived (Tadeusz Gronowski Tadeusz Trepkowski, Eric Lipinski and Henryk Tomaszewski) managed to rekindle the creative ability characterized the pre-war generation of artists.
Eryk Lipiński, Casablanca, 1947.

Henryk Tomaszewki, Obywatel Kane (Citizen Kane), 1948, 1957.

Jerzy Flisak, Rzymskie wakacje (The Roman Holiday), 1959.
Złota era polskiego plakatu rozpoczyna się w połowie lat 60. Polski poster był tradycyjny, a zarazem nieprzewidywalny. Stał się głosem ludzi odważnych, ale i poważnych. Władza, finansując sztukę, starała się zrobić z plakatu medium informacji i politycznej zachęty. Sztuka ta jednak stała się ironicznie nośnikiem społecznego i politycznego krytycyzmu. Polskim artystom udało się rozmazać linię odgraniczającą sztuki komercyjne i piękne.
Golden era of Polish poster begins in the mid-60s. Polish poster was traditional, yet unpredictable. He became the voice of the people brave, but serious. The authority funding the arts, trying to make the poster a medium of information and political incentives. However, this art has become an ironic social media and political criticism. Polish artists managed to blur the line delimits commercial art and beautiful.

Maciej Hibner, Nóż w wodzie (Knife in the Water), 1965.

Bronisław Zelek, Ptaki (The Birds), 1965.

Jerzy Flisak, Dziewczyna w hotelu (All in a Night's Work), 1963.


W 1966 r. w warszawskiej "Zachęcie" odbyło się Pierwsze Międzynarodowe Biennale Plakatu. Równocześnie w warszawskim Muzeum Narodowym odbyła się duża retrospekcyjna wystawa plakatów. W tym samym roku, Jan Lenica zdobył złoty medal za plakat "Wozzeck" opery Albana Bera. Praca określana często jako "międzynarodowa ikona lat 1960" oraz jako prekursor plakatu psychodelicznego i jako emblematyczny plakat protestu. Dwa lata później, w 1968 r. otwarto w pałacu w Wilanowie, działające do dziś muzeum plakatu. To była pierwsza w świecie instytucja, poświęcona w całości plakatowi.
In 1966, in Warsaw's gallery "Zacheta" held the first International Biennial of the Poster. At the same time the National Museum in Warsaw was a big retrospective exhibition of posters. In the same year, John Lenica won the gold medal for the poster "Wozzeck" by Alban Ber opera. Work is often referred to as an "international icon of the 1960s" and the psychedelic poster as a precursor and as emblematic poster protest. Two years later, in 1968, opened at the Palace in Wilanow, working for a museum poster. It was the world's first institution devoted entirely to poster.

Jan Lenica, Wozzeck, 1964.
Przedstawicielami polskiej szkoły plakatu byli m.in. Roman Cieślewicz, Henryk Tomaszewski, Jan Lenica, Walerian Borowczyk, Jan Młodeżeniec, Marek Mosiński, Franciszek Starowieyski, Waldemar Świerzy, Witold Janowski, Wojciech Zamęcznik, Wojciech Fangor, Wiktor Górka, Józef Mroszczak, Rosław Szaybo, Maciej Hibner Maciej Urbaniec, Jerzy Treutler, Leszek Hołdanowicz, Tadeusz Trepkowski, Mieczysław Wasilewski, Julian Palka, Andrzej Pagowski oraz Andrzej Klimowski
Representatives of the Polish School of Posters were: Roman Cieslewicz, Henryk Tomaszewski, Jan Lenica, Walerian Borowczyk, Jan Mlodezeniec, Marek Mosinski, Franciszek Starowieyski, Waldemar Swierzy, Witold Janowski, Wojciech Zamecznik, Wojciech Fangor, Wiktor Gorka, Jozef Mroszczak, Roslaw Szaybo, Maciej Hibner Maciej Urbaniec, Jerzy Treutler, Leszek Holdanowicz, Tadeusz Trepkowski, Mieczyslaw Wasilewski, Julian Palka, Andrzej Pagowski and Andrzej Klimowski.
Wiktor Górka, Cabaret, 1973.

Jan Młodożeniec, Blue Velvet, 1987.

Waldemar Świerzy, Nocny Kowboj (Midnight Cowboy), 1973.

Andrzej Pagowski, Hair, 1980.

Andrzej Klimowski, Nashville, 1978.

Waldemar Świerzy, Psy wojny (The Dogs Of War), 1984.

Brak komentarzy :

Prześlij komentarz

#header-inner {text-align: center;}